Zasada obywatelstwa w prawie prywatnym międzynarodowym. Zagadnienia podstawowe

Wykaz skrótów | str. 11

Wstęp | str. 19

Rozdział 1
Kształtowanie się łącznika obywatelstwa w prawie kolizyjnym | str. 27

1.1. Zasada personalności prawa w epoce antyku i średniowiecza | str. 27

1.2. Obywatelstwo w epoce nowożytnej kodyfikacji prawa cywilnego | str. 37

1.2.1. Geneza europejskiej idei obywatelstwa i jej wpływ na prawo prywatne | str. 37

1.2.2. Francuski kodeks cywilny | str. 42

1.2.3. Austriacki kodeks cywilny | str. 46

1.2.4. Zuryski kodeks prawa prywatnego (Privatrechtliches Gesetzbuch) | str. 49

1.3. Stanowiska XIX-wiecznej doktryny prawa kolizyjnego | str. 53

1.3.1. Friedrich Karl von Savigny | str. 53

1.3.2. Pascuale Stanislao Mancini i nurt personalistyczny w prawie prywatnym międzynarodowym przełomu XIX i XX w. | str. 56

1.4. Dalszy rozwój kolizyjnoprawnej zasady obywatelstwa | str. 71

1.4.1. Stanowisko Instytutu Prawa Międzynarodowego | str. 71

1.4.2. Wpływ tzw. nowej szkoły włoskiej na wczesną krajową i międzynarodową kodyfikację prawa kolizyjnego | str. 77

1.4.3. Recepcja zasady obywatelstwa w polskim prawie kolizyjnym | str. 89

Rozdział 2
Prawo kolizyjne wobec krajowych i prawnomiędzynarodowych aspektów instytucji obywatelstwa | str. 99

2.1. Uwagi ogólne o obywatelstwie | str. 99

2.2. Nabycie i utrata statusu obywatela | str. 115

2.3. Wybrane przykłady wpływu międzynarodowej sukcesji państw na obywatelstwo ludności | str. 133

2.3.1. Obywatelstwo polskie w kontekście skutków II wojny światowej | str. 133

2.3.2. Obywatelstwo niemieckie w perspektywie włączenia NRD do RFN | str. 141

2.3.3. Obywatelstwo ludności Hongkongu po cesji na rzecz Chin | str. 148

2.4. Wielopaństwowość oraz zasada efektywności obywatelstwa | str. 150

2.5. Prawo do obywatelstwa. Bezpaństwowcy i uchodźcy | str. 163

2.6. Łącznik obywatelstwa a prawnomiędzynarodowe uznanie państwa | str. 172

Rozdział 3
Podstawowe problemy zasady obywatelstwa we współczesnym prawie prywatnym międzynarodowym | str. 178

3.1. Łącznik obywatelstwa w ramach ogólnej struktury normy kolizyjnej prawa prywatnego międzynarodowego | str. 178

3.2. Statut personalny. Prawo personalne | str. 185

3.3. Aktualne znaczenie zasady obywatelstwa w prawie kolizyjnym | str. 190

3.3.1. Systemy kolizyjnoprawne państw europejskich | str. 190

3.3.2. Prawo prywatne międzynarodowe państw pozaeuropejskich | str. 207

3.3.3. Konwencje międzynarodowe | str. 209

3.3.4. Prawo prywatne międzynarodowe Unii Europejskiej (uwagi ogólne) | str. 224

3.4. Łącznik obywatelstwa a inne łączniki personalne | str. 228

3.4.1. Uwagi wprowadzające | str. 228

3.4.2. Łącznik zamieszkania | str. 231

3.4.3. Łącznik zwykłego pobytu | str. 250

3.5. Poszukiwanie optymalnego łącznika dla prawa personalnego osoby fizycznej w prawie kolizyjnym | str. 264

3.5.1. Argumenty dotyczące interesów ogólnych (systemu, obrotu prawnego) | str. 266

3.5.2. Argumenty dotyczące interesów jednostek (stron) | str. 273

3.5.3. Krytyczna ocena teorii "optymalnego" łącznika personalnego | str. 285

Rozdział 4
Zagadnienia konstrukcyjne norm w systemach kolizyjnoprawnych opartych na zasadzie obywatelstwa | str. 290

4.1. Kolizyjnoprawny łącznik obywatelstwa a jurysdykcja krajowa | str. 290

4.2. Kryterium obywatelstwa jako ogólna przesłanka stosowania norm kolizyjnych | str. 302

4.3. Łączniki norm kolizyjnych oparte na podstawie obywatelstwa | str. 308

4.3.1. Właściwość legis patriae osoby fizycznej | str. 308

4.3.2. Właściwość wspólnej legis patriae stron | str. 328

4.4. Rozwiązanie niektórych problemów wynikających ze wskazania legis patriae osoby fizycznej | str. 340

4.4.1. Uwagi wprowadzające | str. 340

4.4.2. Lex patriae wielopaństwowców | str. 341

4.4.3. Zastępczy statut personalny osób fizycznych | str. 369

4.5. Czynnik czasu we wskazaniu legis patriae osoby fizycznej | str. 388

4.5.1. Uwagi wprowadzające | str. 388

4.5.2. Zmiana obowiązujących norm kolizyjnych jako przesłanka zmiany statutu w znaczeniu szerszym | str. 394

4.5.3. Zmiana statutu w znaczeniu ścisłym | str. 404

4.5.4. Łącznik obywatelstwa a zjawisko międzynarodowej sukcesji państw | str. 414

4.5.5. Nieuwzględnienie zmian treści właściwego prawa ojczystego | str. 419

4.5.6. Uznanie statusu osoby fizycznej na skutek zmiany prawa właściwego ("konwalidacja przez zmianę statutu") | str. 423

Rozdział 5
Ogólne zagadnienia stosowania norm kolizyjnych systemu opartego na zasadzie obywatelstwa | str. 430

5.1. Ustalenie obywatelstwa na użytek zastosowania normy kolizyjnej | str. 430

5.2. Metody koordynacji systemów kolizyjnoprawnych w kwestii łączników personalnych | str. 451

5.2.1. Odesłanie | str. 452

5.2.2. Subiektywne wskazanie prawa właściwego (professio iuris) | str. 462

5.3. Niejednolitość prawa ojczystego | str. 471

5.4. Kwestia wstępna | str. 484

5.5. Klauzula porządku publicznego | str. 489

5.6. Obejście prawa | str. 502

Zakończenie | str. 511

Bibliografia | str. 521